Woonwagenbewoners wonen niet in een woonwagen

Afgelopen vrijdag mocht ik op schok met de voyageurs van Limburg. Ze trokken in karavaan door hun provincie om meer legale standplaatsen te eisen, iets wat ze tien jaar geleden ook al deden. Helaas is er de afgelopen jaren niet zo heel veel veranderd en ook vandaag hoorde ik veel politieke beloftes, maar weinig concrete stappen.

Suzanne vertelde me honderduit over de culturele gebruiken van de voyageurs in haar sappig Limburgs dialect. Deze woonwagenbewoners zijn van Belgische oorsprong en zijn nauw verwant met de foorkramers en circusartiesten. Ze hebben een gemeenschappelijke taal, het Bargoens. Het Bargoens wordt in woordenboeken als 'dieventaal' wordt omschreven en dat maakt haar boos. Gastvrijheid is voor hen essentieel, iedereen loopt bij elkaar binnen, maar 'burgers' of 'boeren' komen niet verder dan de deur. Als ze al een koffie aangeboden krijgen, wordt nadien het kopje weggegooid omdat het onrein is. De meesten leven van auto- en schroothandel of vroeger van het leuren. Al gaan ook voyageurs mee met hun tijd, daar is de 23-jarige Sanne het levende bewijs van. Zij heeft over enkele maanden een diploma orthopedagogie op zak en is vastberaden hiermee aan de slag te gaan.

Maar wat mij het meest opviel vandaag? De meeste woonwagenbewoners wonen in een huis! Niet uit vrije wil, maar uit noodzaak. Julia, trots dat ze ooit nog met paard en kar rondreisde, woont al 26 jaar gedwongen in een huis. Toen er niet genoeg woonwagenterreinen bleken kocht ze een stuk grond om daarop in haar huis op wielen te gaan wonen. Maar ze kon er geen domicilie krijgen, dus moest ze wel een huis van steen bouwen. Als ze kan, gaat ze morgen weer in haar woonwagen wonen, want dat zit in haar bloed. Julia is niet de enige en er zijn nog veel absurdere situaties. Zo huren heel wat voyageurs een huis met een ruime tuin. Het huis is nodig voor hun domicilie, maar het staat leeg, in de tuin staat hun wagen waarin ze leven.

Het rondreizen is een deel van de cultuur, familiebanden zijn van levensbelang en daarom willen ze met hun mobiele huis bij iedereen op bezoek.

Ik werd vrijdag zeer hartelijk ontvangen, Toen ik mij even afzonderde omdat een persfotograaf de voyageurs op de foto wilde, werd er al snel geroepen 'Ej, boerinne meuge ook op de foto oor'. En zo geschiede. De dag werd afgesloten met een spaghetti op de tonen van Vlaamse schlagers.